Uzmanlar, çocuklarda yanlış çanta kullanımının ciddi kas-iskelet sistemi sorunlarına neden olabileceğini vurguluyor. Sırt çantasının ağırlığının, çocuğun kilosunun yüzde 10’unu aşmaması gerektiğini belirten uzmanlar, bu konuda dikkatli olunması gerektiğine dikkat çekiyor.
Yeni eğitim-öğretim yılının başlamasına az bir süre kala, 2024-2025 yılı 9 Eylül 2024 Pazartesi günü itibarıyla başlayacak. Uzmanlar, özellikle çocukluk döneminde yanlış çanta kullanımının, bel, boyun ve sırt ağrıları, omurga eğriliği ve kamburluk gibi kas-iskelet sistemi problemlerine yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Bu riskler doğrultusunda, doğru okul çantası seçimi büyük önem taşıyor.
ÖĞRENCİLER İÇİN “OKUL ÇANTASI” UYARILARI
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayça Uran Şan, çocukların doğru sırt çantası kullanımıyla ilgili dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:
- Sırt çantasının ağırlığı, çocuğun kilosunun yüzde 10’unu geçmemelidir. Örneğin, 40 kilogram ağırlığındaki bir çocuk için çantanın maksimum 4 kilogram ağırlığında olması gerekiyor.
- Çantanın en alt kısmı, bel çukurunun 10 santimetre aşağısını geçmemelidir.
- Kalça bölgesine kadar sarkan çantalar tercih edilmemelidir.
- Çantanın sırt kısmında dolgu malzemesi olmalıdır.
- Ağır kitaplar çantanın sırta en yakın bölmesine yerleştirilmeli, diğer eşyalar çantanın sağ ve sol bölmelerine dengeli şekilde dağıtılmalıdır.
- Çantayı tek omuzda taşımak veya çapraz kullanmaktan kaçınılmalıdır.
- Sırt çantasında göğüs veya bel kemerinin bulunması, yük dağılımını vücuda eşit şekilde yaymak açısından faydalıdır.
Okul Çantası Nasıl Taşınmalı?
Okul çantasının iki omuz askısına sahip olması ve mutlaka her iki omuza takılması önemlidir. Tek omuza takma ya da çapraz kullanımdan kaçınılmalıdır, çünkü bu durumda çantanın ağırlığı omurgaya eşit şekilde dağılmıyor. Asimetrik yük dağılımı, çocuklarda uzun vadede omurga sorunlarına yol açabilir.
Omuz Askıları Nasıl Olmalı?
Omuz askılarının tasarımı da büyük önem taşır. Doğru bir sırt çantasında omuz askılarının, çantanın ağırlığını iki omuza eşit şekilde dağıtacak şekilde dizayn edilmesi gerekir. Askıların eşit uzunlukta olması, ayarlanabilir özellikte ve dolgu malzemesiyle desteklenmiş olması da sağlıklı taşıma açısından gereklidir.
Dolgu Olmayan Askılı Sırt Çantalarının Zararları
Doç. Dr. Ayça Uran Şan, dolgusuz askılı sırt çantalarının çocuklar için ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyor. “Çocuklarda dolgusuz askılı sırt çantası kullanımı, omuzlarda şiddetli basıya neden olabilir. Bu durum, kas ve tendon yaralanmalarına sebebiyet verebilir.” şeklinde uyarıda bulunuyor.
Doğru Okul Çantası Seçilmezse Yaşanabilecek Sorunlar
Araştırmalara göre, çocukluk döneminde yanlış çanta kullanımı, bel, boyun, sırt ve omuz ağrıları, kol ve bacaklarda güçsüzlük ve uyuşma gibi belirtilerle birlikte skolyoz (omurga eğriliği) ve kifoz (kamburluk) gibi ciddi kas-iskelet sistemi sorunlarına yol açabilir.
Çanta Boyları Nasıl Olmalı?
Doç. Dr. Ayça Uran Şan, çanta boyutlarının çocuğun boyuyla orantılı olması gerektiğini vurguluyor. “En büyük çanta her zaman en iyi çanta anlamına gelmez. Büyük çantalar, içine gereksiz eşyaların da eklenmesine neden olabilir ve bu, çocukların omurgasına ekstra ağırlık yükleyebilir.” diyor. Ayrıca, sırt çantası takıldığında çocuğun üzerinde ayarlamalar yapılmasının önemli olduğunu belirtiyor. Çanta, bel çukurunun 10 santimetreden daha aşağıda olmamalı, kalça seviyesine kadar sarkan sırt çantaları önerilmiyor.
Engebeli Arazide Çekçekli Çantalar
Eğer yollar ve arazi engebeli değilse, sırt çantasına alternatif olarak tekerlekli veya “çekçekli” çantalar da tercih edilebilir. Bu sayede, omurga üzerine binen yük en aza indirgenmiş olur.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
